Prezentowane zdjęcia przeniosą nas na chwilę na przełom lat 70-tych i 80-tych XX wieku. Większość pokazanych miejsc zmieniła się od tamtego czasu, stąd zdjęcia mają niewątpliwą wartość dokumentalną. Przypomnijmy sobie zatem jak wyglądały...

Widok przez Bramę Wodną na Wisłę

Widok na pierwszy rzut oka znany. Dokładniejsze przyjrzenie się zdjęciu ujawnia jednak nieistniejące już okolice ujścia Trynki do Wisły:

Widzimy ujście Trynki do Wisły w czasach, kiedy nie była ona jeszcze poprowadzona rurą pod ziemią. Widoczne ceglane mury, to pozostałość okazałego młyna parowego Rosanowskiego, istniejącego do 1945 roku. Po drugiej stronie kanału, za mostem, istniała baza techniczna jakiegoś przedsiębiorstwa. Teren ten był do końca lat 80-tych zamknięty i tu kończyła się istniejąca jeszcze wtedy bocznica portowa.

Jak już wspomniano wyżej, do 1945 roku w rejonie ujścia Trynki do Wisły znajdował się Młyn pod Orłem (Adler-Muehle) F. Rosanowskiego. Była to wtedy ul. Górnotoruńska 42. Informował o tym stosowny wpis w Księdze Adresowej Grudziądza:

Okazały budynek był niewątpliwie bardzo silnym akcentem w panoramie miasta. W czasie walk o wyzwolenie Grudziądza w lutym i marcu 1945 roku solidny budynek młyna był silnie broniony i został zniszczony.

---

Widok na Rynek

Kolejne zdjęcie przenosi nas na grudziądzki Rynek gdzieś pod koniec lat 70-tych. Ujęcie być może znane z widokówek z tamtych lat. My jednak, korzystając z dużej rozdzielczości zdjęcia podejrzymy kilka nieistniejących już szczegółów.

Dawny dom towarowy pod adresem Rynek 22/24 zajmuje Klub Międzynarodowej Prasy i Książki (KMPiK, nie mylić z dzisiejszym empikiem, który kontynuuje pewne tradycje tego dawnego). Na parterze znajduje się księgarnia, na piętrze klub, w którym co jakiś czas odbywają się ciekawe spotkania.
W prawo od niego ówczesna siedziba Gazety Pomorskiej.

Obok kościoła farnego, pod adresem Rynek 1 sklep z częściami samochodowymi Motozbyt (później zastąpiony przez Polmozbyt). Obok sklep jubilerski. Na Rynku oczywiście brakuje pomnika Żołnierza Polskiego, który został odbudowany dopiero pod koniec lat 80-tych.

---

Zachód słońca nad Wisłą

Kolejny widok to jeden z niewielu od lat niezmienionych. To zachód słońca nad Wisłą, jaki można podziwiać codziennie o ile tylko pogoda na to pozwala...

---

Cegielnia przy ulicy Kalinkowej

Przenosimy się teraz bardziej na południe. Przy ulicy Kalinkowej pracuje wtedy cegielnia:

Z prawej strony widać, że ulica Kalinkowa nie ma jeszce nawet nawierzchni asfaltowej. Cegielnia była bardzo rozbudowana. Na kolejnym zdjęciu widoczna hala produkcyjna ustawiona wzdłuż Wisły:

W przeszłości teren ten należał do Schultza, właściciela cegielni i tartaku parowego przy ulicy Chełmińskiej (w miejscu obecnego centrum handlowego). Ze względu na wyczerpanie się złóż gliny w pobliżu ulicy Chełmińskiej, właściciel cegielni nabył tereny w rejonie ulicy Kalinkowej, przy której powstała kolejna cegielnia, a część urobku była nadal dowożona kolejką cegielnianą wzdłuż Wisły do pierwszek cegielni przy ul. Chełmińskiej. Tą kolejkę w przyszłości opiszemy dokładniej.
Plan miasta z roku 1941 pokazuje działającą już w tym miejscu cegielnię:

---

Grudziądzka kolej pod konic lat 70-tych

Koniec lat 70-tych XX wieku to dla grudziądzkiej kolei okres zdecydowanego wprowadzania trakcji spalinowej. Mimo tego, parowozy nadal były codziennością. Te zresztą utrzymywały się w ruchu rejonie Grudziądza do początku lat 80-tych (serie Ty2 i TKt48). Czas zobaczyć kilka ujęć grudziądzkiej kolei z tamtych lat...



Oto stojący na torach grudziądzkiej stacji towarowej parowóz Ty2, o nieznanym dokładnie numerze. W tle widać nastawnię Gr3. Za parowozem widoczny kolejny, tego samego typu. Parowozy serii Ty2 były wtedy bardzo częstym gościem w Grudziądzu. Prowadziły nie tylko pociągi towarowe, ale również część pasażerskich. Na kolejnym zdjęciu widać właśnie parowóz tego typu ruszający z przystanku Grudziądz Przedmieście:

Pozostajemy w pobliżu przystanku Grudziądz Przedmieście i na kolejnym zdjęciu widzimy ruszający pociąg osobowy z lokomotywą SP42-118:

Lokomotywa ta stacjonowała wtedy w lokomotywowni w Malborku, dokąd przybyła 14 kwietnia 1975 roku (http://www.marienburg.pl/viewtopic.php?p=49907). Praktycznie przez całe swoje życie pozostawała w okolicach Grudziądza, a w 2008 roku dożywała swych dni oczekując złomowania na terenie dawnej lokomotywowni w Grudziądzu:

Na kolejnym zdjęciu w tym samym miejscu widzimy ruszającą SP45-116. Można przypuszczać, że ciągnie jeden z kursujących wtedy przez Grudziądz pociągów dalekobieżnych Katowice - Gdynia lub Łodź Kaliska - Gdynia:

Na koniec zostawiamy sobie coś specjalnego. Mimo rozwoju trakcji spalinowej, przez Grudziądz przejeżdżały wtedy nadal parowozy jednej z najbardziej udanych serii w historii - Ok1 (dawne pruskie P8). Parowozy tej serii przed II wojną światową stacjonowały nawet w Grudziądzu (11 sztuk). Po wojnie stopniowo przesuwane były na mniej ważne linie, a do lat 70-tych jedną z parowozowni posiadającyck Ok1 był Malbork. Właśnie z Malborka pochodzi widoczna lokomotywa i niewykluczone, że prowadzi również pociąg dalekobieżny (zobacz http://www.marienburg.pl/viewtopic.php?t=3509):

Interesują Cię te zdjęcia we większej rozdzielczości? Chcesz uzupełnić opis lub dodać zdjęcia? Napisz!

---