POCZĄTKI

Historia znanej nam dziś kolei zaczyna się w 1804 roku. To właśnie wtedy po raz pierwszy na dwóch żelaznych jeszcze szynach pojawia się pojazd na kołach napędzany maszyną parową i ciągnący załadowane wagony. Było to w Anglii, czyli na razie jeszcze daleko od naszego regionu.

Prawie 40 lat musi minąć, aby pierwszy pociąg pojawił się na obecnych ziemiach polskich. Było to dokładnie 22 maja 1842 roku, kiedy do użytku oddano linię kolejową Wrocław - Oława (miasta te należały wtedy do Prus i nazywały się Breslau i Ohlau). Państwo pruskie zaczyna dostrzegać znaczenie transportu kolejowego i zaleca budowę kolejnych linii łączących największe miasta ówczesnego imperium.

Jedną z tych linii jest Ostbahn, czyli Kolej Wschodnia, mająca połączyć wschodnie tereny Prus z rejonem stolicy, czyli Berlinem. Tym sposobem 27 czerwca 1851 roku do sieci kolejowej zostaje dołączona Bydgoszcz. Tego właśnie dnia zostaje otwarta linia Krzyż - Bydgoszcz. Z Krzyża można już kontynuować podróż koleją do Szczecina i Poznania. Tak więc od 27 czerwca 1851 kolej znajduje się już tylko nieco ponad 70 km od Osia. Budowa Ostbahn trwa jednak dalej i już rok później - 6 sierpnia 1852 roku - otwarty zostaje odcinek Bydgoszcz - Tczew - Gdańsk. Linia ta biegnie przez Laskowice Pomorskie. Kolej jest już mniej niż 20 km od Osia!

Mogła się wydawać, że dołączenie rejonu Borów Tucholskich do sieci kolejowej zajmie już tylko kilka lat. A jednak było to znacznie bardziej skomplikowane. Mamy drugą połowę XIX wieku. Budowa linii kolejowej to gigantyczne nakłady fianasowe i ogromna ilośc pracy. To ogranicza budowę nowych linii w mniej ważnych kierunkach. Osie czeka więc na swoją kolej...

POWSTANIE

Okazało się, że to oczekiwanie było bardzo długie. 15 listopada 1879 roku pobliskie Laskowice stają się węzłem kolejowym. W tym bowiem dniu uruchomiona zostaje linia do Grudziądza. 15 sierpnia 1883 roku kolejna linia zostaje wyprowadzona z węzła w Laskowicach. Jest to połączenie przez Drzycim do Chojnic. Od tego dnia regularny ruch kolejowy prowadzony jest już zaledwie 10 km od Osia.
Połączenia kolejowe przyczyniają się do rozwoju terenów przez które przechodzą. Rejon Borów Tucholskich, choć słabo zaludniony, jest źródłem potrzebnego w całym państwie drewna. W naturalny sposób pojawia się zatem koncepcja przeprowadzenia linii kolejowej przez ich środek. Ma ona też być odciążeniem dla istniejących i intensywnie wykorzystywanych linii wschód - zachód Piła - Bydgoszcz - Olsztyn i Piła - Tczew - Malbork.
Po zgromadzeniu odpowiednich środków, wykupie gruntów rozpoczyna się budowa. Linia ma łączyć dwa lokalne węzły kolejowe - Laskowice Pomorskie i Czersk. Nadchodzi wreszcie dzień 2 października 1906 roku, kiedy to stacja Osie przyjmuje pierwszy regularny pociąg. Kolej dociera wreszcie do miejscowości Osche, czyli do dzisiejszego Osia!

ROZKŁADY JAZDY

Połączenia cieszą się sporą popularnością. Już bowiem w rozkładzie z 1914 roku mamy aż 4 pary pociągów w relacji Laskowice - Czersk. Jedna para pociągów prowadzi również wagon pocztowy.



Linia ma typowo lokalny charakter. Tory nie są przystosowane do dużych prędkości, pokonanie 55 km zajmuje bowiem ok. 2 godzin. Średnia prędkość to czasem znacznie poniżej 30 km/h. W porówaniu jednak do dotychczas kursującego dyliżansu to prawie błyskawiczne połączenie!

Budowniczowie linii nie cieszyli się nią jednak długo. Zgodnie z postanowieniami Traktatu Wersalskiego teren Pomorza ma zostać przyłączony do Polski. Tak też się staje i od 1920 roku ruch na linii Laskowice Pom. - Czersk przejmuje PKP. Sytuacja gospodarcza Polski nie jest najlepsza, stąd też ruch nie jest tak częsty jak w czasach pruskich. Nie zmienia się to do 1939 roku, kiedy w rozkładzie widzimy trzy pary pociągów relacji Laskowice - Czersk:



Przy czterech pociągach widzimy literki Mt. Oznaczają one, że pociąg złożony był z wagonów silnikowych. W tym przypadku były to prawdopodobnie akumulatorowe wagony silnikowe typu Wittfeld:



1 września 1939 znów wraca wojna. Region znajduje się pod okupacją niemiecką. Ruch kolejowy nie ulega jednak większym zmianom, co widzimy na rozkładzie jazdy z 1944 roku:



Pod koniec stycznia 1945 roku przez region błyskawicznie przechodzi front. Ponownie wraca Polska. Polska zniszczona i wyczerpana wojną. Rozkład z 1946 roku przewiduje tylko dwie pary pociągów. Przyczyną tego może jednak być nie tyle brak pasażerów, co brak sprawnego taboru do prowadzenia ruchu:



Od tego jednak czasu następuje stopniowa poprawa. Rośnie ilość pasażerów, rośnie też ilość pociągów. W 1974 mamy już 7 par pociągów, w tym znów jedną parę z wagonem pocztowym. Taka ilość pociągów umożliwia dogodny dojazd do wszystkich okolicznych miast:



Pomimo przemian zapoczątkowanych w 1990 roku kolej w Osiu bardzo długo opiera się spadkowi przewozów i redukcji ilości pociągów. W ciągu 20 lat, które minęły od 1974 w rozkładzie niewiele się zmieniło. Dobry rozkład zawsze gwarantuje dużą ilość pasażerów:



Ruch prowadzony jest pociągami złożonymi z lokomotyw SP42 i dwóch wagonów typu Bh. W sezonie zimowym cały skład tonie w obłokach pary:



Niestety od początku XXI wieku szukające nie tam gdzie trzeba oszczędności PKP zaczyna "zabierać" sie za linię Laskowice Pom. - Czersk. Następuje obcięcie ilość pociągów i powtarzające się groźby zamknięcia linii, mimo wypełnionych czasem po brzegi pociągów:



Po przejęciu organizacji przewozów przez urzędy marszałkowskie następuje stabilizacja sytuacji, tzn. nie ma już groźby zamknięcia linii, rozkład pozostaje jednak na bardzo niezadowalającym poziomie. W grudzniu 2007 roku przowadzenie ruchu przejmuje Arriva PCC. Mimo szumnych zapowiedzi "nowej jakości" nic się nie zmienia, a z czasem nawet się pogarsza. Arriva rozpoczyna bowiem praktykę niszczenia dogodnych skomunikowań...