Plan stacji Grudziądz z roku 1899 to pierwszy plan tej stacji, który możemy odnaleźć w zasobach Archiwum. Przedstawia schemat stacji ponad 20 lat po jej otwarciu. Stacja jest więc "dojrzała", choć na planie odnajdziemy liczne urządzenia i budynki pochodzące z czasu uruchomienia kolei w Grudziądzu.
Do najciekawszych elementów na tym planie należy znajdująca się w okolicach skrzyżowania ulic Hallera i Dworcowej lokomotywownia. Jest to pierwsza jej lokalizacja. Oprócz tego, dwie hale lokomtywowni znajdziemy też w miejscu, w którym (była) lokomtywownia istnieje obecnie. Przerywana linia wskazuje, że hale te są w budowie.
Na planie odnajdziemy też "stary" budynek dworcowy. Nie ten pierwszy, prawdopodobnie drewniany, ale drugi, który istnieje do dziś, choć w nieco zmienionej formie.

Kolejny plan przedstawia stację w pełni już rozwiniętą, praktycznie taką, jaką znamy dziś (oprócz budynków i urządzeń, który zostały zniszczone przede wszystkim w 1945 roku). O znaczeniu stacji świadczą dwie duże hale lokomotywowni, łacznie z 37 stanowiskami dla parowozów! II wojnę światową przetrwała tylko hala wschodnia.
Na planie widzimy oba budynki dworcowe, stary i nowy. Nowy budynek został uszkodzony w 1945 roku i później zastąpiony obecnym budynkiem.
Do ciekawostek należą też dokładne plany torów na terenie fabryki "Unia" oraz "Zakładów Ceramicznych" przy dzisiejszej ulicy Rapackiego. Ślady obrotnic na terenie Unii można do dziś odnaleźć.

Plan pochodzący z roku 1912. Stacja obecnie wygląda nieco inaczej, niektóre tory zostały wydłużone. Uwagę zwraca również schemat układu torowego fabryki Herzfeld und Victorius.

Stacja Dragacz w chwili swojego największego rozwoju. Dwutorowa linia kolejowa, 4 tory i typowe wyposażenie ładunkowe (skrajnia, rampa). Co z tego zostało można się przekonać na krótkiej wycieczce za most...

Kolejna stacja, której resztki trudno już odróżnić od otaczającej zabudowy. Radzyń Chełmiński - stacja położona na linii Chełmża - Mełno. Typowa, mała stacja nastawiona na odbiór produktów rolnych. Dziś na głównym budynku z trudnością można odnaleźć napis z nazwą stacji...

Wąbrzeźno Miasto - końcowa stacja krótkiej linii Wąbrzeźno - Wąbrzeźno Miasto. To była pierwsza zelektryfikowana linia kolejowa na naszych terenach. I to już pod koniec XIX wieku. Polski ludowej taka zaawansowana technika nie mogła przeżyć. Podobnie tej Polski raczej nie przeżyje już cała linia. Na szczęście dziś jeszcze istnieje, ale żeby ją zobaczyć, lepiej się spieszyć...

Plan małej stacji (właściwie przystanku) Dębieniec położonej na nieistniejącej już dziś linii kolejowej Chełmża - Mełno. Linia ta powstała jako połączenie dwóch cukrowni: w Mełnie i w Chełmży i służyła głównie do transportu produktów rolnych. Zapotrzebowanie na przewozy musiało być duże, bo sam przystanek Dębieniec ma aż trzy tory.
Dziś trudno już nawet odnaleźć ślady tego przystanku (poza budynkami). Warto jednak zobaczyć pozostałości tej małej, choć kiedyś dla lokalnej gospodarki na pewno znaczącej stacji.


Dodatkowe informacje:

Plan stacji Osie na stronie poświęconej tej stacji
Plany stacji położonych na odcinku Jabłonowo Pom. - Kisielice
Archiwum Państwowe w Gdańsku

Chcesz się dowiedzieć więcej? Napisz!

---